In de Volkskrant stond dinsdag een artikel van Natalie Righton waarin wordt gesteld: “Schiet een Taliban af, je krijgt er twee bij”. In het stukje worden vijf vragen beantwoord over de Taliban naar aanleiding van de aanslag van zondag op de militaire parade in Kabul.
De vragen die in het artikel “Schiet een Taliban af, je krijgt er twee bij” werden gesteld zijn: “Hoe konden de Taliban zondag zo dicht bij president Karzai komen? Zijn de Taliban herkenbaar voor veiligheidsmensen in Kabul? Wat is het effect van deze aanslag? Hoe sterk zijn de Taliban en hoe kunnen de Taliban worden verslagen?”
De voornaamste boodschap van de Taliban is volgens de schrijfster, die de Afghanistan-expert Graham Usher van de denktank Middle East Desk en Nick Grono van de denktank International Crisis Group citeert in haar artikel, dat de Taliban duidelijk hebben gemaakt dat ze overal kunnen toeslaan, niet alleen in de provincies, maar ook in de hoofdstad Kabul.
De International Crisis Group is een onafhankelijke organisatie die probeert oplossingen aan te dragen voor conflictgebieden.
De Middle East Desk geeft informatie over de belangrijkste gebeurtenissen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. De organisatie heeft ook een rubriek over Afghanistan.
De aanslag wordt een grote propagandastunt voor de opstandelingen genoemd.
De vragen worden gegroepeerd onder de overkoepelende vraag: “Rukken de Taliban op?”
Spectaculair aan de aanslag is het dat zondag drie mannen de beveiliging van drieduizend man wisten te doorbreken en dat gebeurde nog wel tijdens een militaire parade, waarbij ook ISAF-commandant generaal Dan McNeill aanwezig was.
Righton citeert de Afghanistan-expert Graham Usher van de denktank Middle East Desk die zegt: “Tijdens zo’n ceremonie zou de kracht van het Afghaanse leger en de NAVO juist onderstreept moeten worden.”
Wie zijn ze?
Op vraag twee antwoord Usher dat het voor de politie in Kabul onmogelijk is om exact te zeggen wie Taliban is en wie niet.
De aanhangers van de Taliban bestaan vooral uit Pashtun. Tot deze bevolkingsgroep behoort 30 tot 40 procent van de bevolking. Ook in de miljoenenstad Kabul wonen veel Pashtun.
Usher zegt: “De Pashtun hebben bovendien een traditie om gewapend over straat te gaan, dus het valt niet per se op als een Taliban met wapen naar Kabul komt.”
De Pashtun zijn een bevolkingsgroep die verdeeld leven over Afghanistan en Pakistan. Het grootste deel woont in Pakistan. Hun grondgebied werd gescheiden door de Britten die in 1893 een grens trokken door hun land.
Propaganda
Op de derde vraag, wat het effect is van de aanslag, schrijft Righton in de krant “dat hoewel het doelwit van de aanslag, president Karzai, niet is geraakt, het een grote propaganda-overwinning is voor de Taliban”.
Zo was op de Afghaanse televisie te zien hoe de nieuwe machthebber en hun gasten, waaronder de ambassadeurs van Groot-Brittannië en de Verenigde Staten, wegdoken voor kogels. Beelden van wegrennende soldaten en politiemannen gingen eveneens de wereld rond.
Dit ondermijnt volgens Righton het geloof dat de regering van Karzai zichzelf kan beschermen, laat staan dat zij veiligheid aan Afghaanse burgers kan bieden.
“De aanslag bewijst het ongelijk van de Afghaanse regering en de NAVO die beweren dat de Taliban verzwakt zouden zijn,” zo citeert ze Taliban-woordvoerder Zabihullah Mujahid.
De voornaamste boodschap van de Taliban is in één klap duidelijk: “Wij kunnen overal toeslaan, niet alleen in de provincies, maar ook in Kabul.”
Onder de aanwezig bij de parade was ook generaal Dan McNeill, de hoogste commandant van de ISAF-veiligheidsmacht in Afghanistan.
Mujahid verklaarde dat het doelwit van de aanslag niet meteen president Hamid Karzai was, maar dat zijn groepering wilde aantonen ook bij zo’n plechtigheid in de hoofdstad te kunnen toeslaan.
Taliban-kopstukken gaven vorig jaar al aan dat ze zich meer op de hoofdstad willen gaan richten, omdat daar het centrum van de macht is gevestigd. In de provincies rondom Kabul wordt het de laatste tijd eveneens steeds onrustiger.
Kracht
Over de kracht van de Taliban wordt in het artikel Nick Grono, de onderdirecteur van de denktank International Crisis Group geciteerd.
Hij zegt: “Er is een kerngroep van misschien duizend “hard core” Taliban. Deze groep “wordt gesteund door sympathiserende groepen, die gemeen hebben dat ze tegen de regering-Karzai en de NAVO-troepenmacht zijn.”
In totaal zou dit betekenen dat er enkele duizenden strijders zijn.
Hiermee zijn de Taliban sterk in de minderheid tegenover de NAVO-troepenmacht van vijftigduizend man. Maar dit zou volgens waarnemers niet zoveel uitmaken, want de Taliban profiteren van hun guerrillatactieken.
Zo kennen ze het land op hun duimpje. Daarnaast zijn ze moeilijk te herkennen, omdat ze zich tussen de bevolking bevinden, daarnaast kunnen ze zich vermommen in uniforms van het leger of de politie.
In buurland Pakistan zouden de Taliban beschikken over 20.000 strijders, die worden geleid door Baitullah Mehsud. In Pakistan wonen ruim 30 miljoen Pashtun.
Bij zijn aantreden vorig jaar schatte Asadullah Hamdam, de gouverneur van de provincie Uruzgan in het zuiden van Afghanistan, het aantal Taliban-strijders in zijn provincie op ongeveer 4.000.
Strategie
De regering moet proberen het vertrouwen van de mensen te winnen en meer vooruitgang boeken bij de wederopbouw en de strijd tegen de corruptie.
Volgens Nick Grono van de denktank International Crisis Group is de enige manier om een einde te maken aan de strijd het vertrouwen van de bevolking in de regering te herstellen.
Op de vraag of de Taliban kunnen worden verslagen antwoord Usher: “Dat zal moeilijk zijn”. Hij geeft wel aan dat de fundamentalistische moslimbeweging de afgelopen twee jaar zware verliezen heeft geleden door de inzet van de NAVO-troepen.
Maar het aantal aanslagen is desondanks toegenomen.
Usher zegt verder dat zes jaar geleden de Taliban moeite hadden met de rekrutering van strijders, maar nu niet meer.
Hun succes schrijft hij toe aan het feit van corruptie onder officiële autoriteiten, de langzame wederopbouw en de aanwezigheid van buitenlandse troepen in het land.
Hij zegt ook: “Als je een Taliban afschiet, krijg je er twee bij.” Uit Canadees onderzoek zou volgens hem blijken dat een van de voornaamste redenen om zich bij de Taliban aan te sluiten wraak is voor een gedood familielid.
Volgens Nick Grono van de denktank International Crisis Group is de enige manier om een einde te maken aan de strijd het vertrouwen van de bevolking in de regering te herstellen.
Dit kan volgens hem gebeuren door wegen en klinieken te bouwen en banen te scheppen. Het streven moet erop zijn gericht om “mensen bij de Taliban weg te houden die anders tot hen aangetrokken worden”.
Een ander heikel punt, dat niet wordt genoemd in het artikel, is het grote aantal burgerslachtoffers dat er door de buitenlandse troepen in Afghanistan wordt gemaakt. Dit zou de mensen vervreemden van de regering en de NAVO en koren op de molen zijn van de Taliban.
Daarnaast worden er veel mensen gearresteerd door de buitenlandse troepen die in gevangenschap slecht worden behandeld of tegen wie zelfs helemaal geen aanklacht wordt ingediend.
Er zijn dus een heleboel punten waarom mensen ontevreden zijn en zich aansluiten bij de Taliban.
Hulporganisaties zoals het Rode Kruis en de Verenigde Naties stellen in elk geval dat de veiligheidssituatie in Afghanistan alleen maar verder aan het verslechteren is.
Ondertussen loopt het aantal slachtoffers onder buitenlandse soldaten op, en constateren waarnemers een “oorlogsmoeheid” onder de landen die deelnemen aan de ISAF-veiligheidsmacht.
Conclusie
De antwoorden op de vragen die worden gesteld zijn dus: de Taliban konden zo dicht bij de parade komen omdat ze moeilijk te herkennen zijn, terwijl de kracht van de veiligheidsdiensten dan juist duidelijk moet blijken.
Het effect van de aanslag is een grote propagandastunt voor de Taliban, want het blijkt dat de regering niet eens zichzelf kan beschermen en dat de Taliban niet is verzwakt en overal toe kan slaan.
De Taliban zijn in de minderheid, maar hun kracht ligt in de guerrilla-tactiek die ze voeren en ze kunnen alleen verslagen worden door de wederopbouw van het land waardoor ze minder aanhangers zullen krijgen. En als er strijders worden gedood willen anderen wraak nemen.
Een mogelijkheid die natuurlijk ook nog altijd openstaat is om tot een einde aan de oorlog in Afghanistan te komen via de onderhandelingstafel.
Zie ook
Ban Ki-moon veroordeelt aanval op president Hamid Karzai
Aanslag op militaire parade van president Hamid Karzai in Kabul
